Skąd się wzięła nazwa Donostia?

Zapewne wiecie już, że Donostia to nazwa miasta San Sebastián w języku baskijskim. Z tą nazwą spotkacie się wszędzie w Kraju Basków, zaś w oficjalnych kontekstach (znaki drogowe, poczta, urzędy itd.) najczęściej funkcjonuje nazwa podwójna, tj. baskijska i hiszpańska: Donostia / San Sebastián (wcześniej Donostia-San Sebastián). Mieszkańców miasta nazywamy donostiarras – co ciekawe, także w języku hiszpańskim (nie ma czegoś takiego jak na przykład sansebastianenses 😅). 

Lokalsi, nawet jeśli nie mówią po baskijsku, w rozmowach przeważnie używają właśnie nazwy Donostia, lub, w wersji mniej formalnej, Donosti.

Zdjęcie: donostia.eus

Skąd się wzięła nazwa Donostia? 

Po pierwsze należy zaznaczyć, że jej etymologia nie jest do końca znana ani udokumentowana. Spotkałam się z kilkoma hipotezami, która jest prawdziwa – nie wiem 😊.

1. Don + Ostia: don wywodzi się od łacińskiego dominus, czyli pan lub święty. Odnosi się to do patrona miasta św. Sebastiana urodzonego w miejscowości Ostia. Był on rzymskim legionistą, który zginął z rozkazu cezara przebity włóczniami w obronie wiary chrześcijańskiej. Jego szczątki zostały przeniesione do miasteczka Easo na terenie dzisiejszego Kraju Basków. Upraszczając, miasteczko zaczęto nazywać miastem świętego z Ostii (don-ostia). Spotkałam się jednak z twierdzeniem, że ta wersja jest niezgodna z zasadami gramatyki baskijskiej, więc nie może być prawdziwa, zaś samo Easo leży gdzie indziej, ale ta wersja jako historia brzmi całkiem przekonująco 😉.

Rzeźbę św. Sebastiana przeszytego włóczniami znajdziecie nad wejściem do bazyliki Santa Maria del Coro na Starym Mieście.

2. Done Sebastian: kiedy król Nawarry Sancho Mądry założył San Sebastián, nazwano je wówczas Sanctus Sebastianus, a w języku baskijskim Done Sebastian. Dzisiejsza nazwa powstała w wyniku fonetycznej ewolucji nazwy pierwotnej: Done Sebastian > Donebastian > Donebastia > Donastia > Donostia.

3. Done + ortzi: trzecia wersja do słowa done (pan, święty) dodaje imię baskijskiego bożka z czasów pogańskich, ortzi. Jednakże w wielu miejscach na północy Kraju Basków nie we wszystkich słowach wymawiano "r" i zastępowano je "s", stąd ortzi > osti i w konsekwencji done + osti.

 

Która wersja przekonuje Was najbardziej?😊